Emotionele verwaarlozing. Het klinkt zwaar, het klinkt groots, dramatisch en heftig. En voor een kind (maar ook een volwassene) die dit meemaakt is dat ook zo en kan het nog jarenlang invloed op het leven hebben. Maar voor de buitenwereld is het zo goed als onzichtbaar. En lijkt het alsof er niets aan de hand is. Alsof alles goed is. Dat is ook het lastige van emotionele verwaarlozing. Het gaat namelijk over dat wat er niet is/was. Over datgene wat als opgroeiend kind zo belangrijk voor je is, maar wat er door uiteenlopende oorzaken niet kan zijn. Over als kind niet gezien worden in wie je bent en wat je nodig hebt. Over het door je ouders niet ingevuld krijgen van belangrijke behoeftes. 

Onbewust en vanuit eigen pijn

Maar hoe heftig ook, emotionele verwaarlozing wordt in de meeste gevallen  niet bewust ‘aangedaan’. Het is iets wat doorgaans onbewust, vanuit eigen pijn van de ouder(s) op kind(eren) wordt doorgegeven. En juist daarom wil ik er graag aandacht aan besteden. Zodat er meer bewustzijn op komt, zodat we het langzaam maar zeker kunnen laten verdwijnen. 

Want hoe moet je als kind nu uitleggen dat je een knuffel wilt? Dat je positieve aandacht nodig hebt? Hoe moet je dat als jong, opgroeiend kind aan je moeder en/of vader vragen? Hoe moet je dat vragen als je als klein kind niet weet dat dat nu juist is wat je zo hard nodig hebt? Zoiets hoort er toch automatisch, vanzelf, vanuit ‘instinct’, toch al te zijn? Die positieve, onvoorwaardelijke en voedende liefde?

Maar wat nu als je moeder en/of vader zelf dingen heeft meegemaakt, bijvoorbeeld een heel harde opvoeding heeft gehad, waardoor zij of hij geleerd heeft heel alert en kritisch te zijn? En dus op die manier de opvoeding doet? Streng, scherp oog voor alles wat fout gaat en dat dan ook zegt. Niet om je naar beneden te halen, maar om je te verbeteren, dus ten goede van jou. Vanuit liefde voor jou? 

Negatieve spiraal

Maar ja, al die negatieve en kritische woorden blijven wel hangen. Als een waarheid. Zeker als je daar gevoelig voor bent en er heel erg weinig positieve en lieve woorden tegenover staan. Want je moeder / je vader, die spreekt, uiteraard, alleen de waarheid. Zij weten wat waar is, zij weten wat klopt. Zo is dat voor jou als kind. Dus geloof je wat ze zeggen. Dus geloof je op den duur vanzelf dat je niet zoveel waard bent. Als die kritische aandacht almaar door gaat en daar weinig positiefs tegenover staat, dan wordt dat voor jou ook de waarheid en ga je zeker niet positief over jezelf denken. Et voilà, het negatieve zelfbeeld, het minderwaardigheidscomplex, de pleaser of de perfectionist wordt geboren. Evenals je interne criticus, waarmee je jarenlang hetzelfde naar jezelf herhaalt. Waarmee je jezelf gevangen houdt in de negatieve spiraal. 

Het kan zomaar zijn dat er bij jou, na het lezen hiervan, ook iets opgeroepen is. Wat werd er in jou opgeroepen? Wat werd er in jou aangeraakt? En weet je waar dat vandaan kwam?

Herken je het, dat je makkelijker negatief dan positief over en/of tegen jezelf praat? Dat je jezelf eerder afkraakt dan dat je jezelf aanmoedigt? Dat je het lastig vind om lieve, positieve en zachte aandacht aan jezelf te geven, terwijl je daar eigenlijk wel behoefte aan hebt? Of merk je dat je snel geneigd bent te geloven wat anderen over je zeggen? En jezelf aan te passen? Terwijl je eigenlijk niets liever wilt dan gewoon jezelf zijn en blijven? Dat jij liever zelf degene bent die bepaalt hoe iets voor jou is, wat jouw eigen waarheid is, wat goed voor jou is? Dat je het liefst voor jezelf kiest? Weet dan dat dat kan en mag!

Voel je uitgenodigd om een eerste stap te zetten! Luister goed naar jezelf. Neem jezelf, je behoeftes, je wensen en verlangens, je gevoelens en emoties serieus. Zie ze als een signaal, ze proberen je namelijk iets te vertellen. En dat hoef je niet te negeren. Je mag er gehoor aan geven en iets mee doen.

Ik gun je van harte, dat jij eindelijk gewoon jezelf kunt zijn. Dat je kunt leven vanuit jezelf, zonder je geremd te voelen. Zonder schaamte en schuldgevoel. Zonder je ‘niet ok’ te voelen. Want ook jij mag er zijn. Gewoon zoals je bent!

Verschillende vormen

Er zijn overigens verschillende vormen van emotionele verwaarlozing. Naast de vorm waarin er gebrek aan positieve aandacht is, is er bijvoorbeeld ook de vorm waarin er totaal geen grenzen gesteld worden. Zodat je als kind niet leert dat je niet altijd alles voor elkaar krijgt. En je dus niet leert met teleurstelling om te gaan. Of de vorm waarin jij, door bijvoorbeeld ziekte of een andere oorzaak ineens de verzorger van jouw ouder(s) wordt en je dus al heel vroeg veel verantwoordelijkheid op je schouders neemt. En zo zijn er nog wel meer vormen van emotionele verwaarlozing.

Meer weten?

Herken je iets in het artikel? Heb je het gevoel dat dit over jou gaat? Maak dan gebruik van de vragenlijst om te onderzoeken of jij mogelijk te maken hebt gehad met emotionele verwaarlozing. 

Ook ben je van harte welkom op het inloopspreekuur, elke eerste woensdag van de maand in de Techumerpleats.

Wil je een en ander liever in alle rust en vertrouwen bespreken? Of onderzoeken hoe je kunt werken aan het herstellen van de gevolgen van emotionele verwaarlozing? Bel of app (06 4329 8339) of mail (info@colindamans.nl) me dan gerust! Ik ben er graag voor je!